بحث کنید .ص 3
زیرا اراتو ستن از روش علمی برای حل مسئله استفاده کرد و روش بکار رفته توسط وی به روشهای امروزی نزدیکتر است (روشهای ساده ریاضی )
فعالیت . صفحه 4
نشان دهندة حرکت زمین بدور خود و مسیر دایره ای حرکت است .
تفسیر کنید .4
1)زمین به دور خود می چرخد . ولی اینرسی گلوله سنگین آن را در وضع ثابتی نگه می دارد و ظاهراً گلوله سنگین یک مسیر دایره ای طی می کند .
2)در قطبین – زیرا نصف النهارها در قطبین یکدیگر را قطع می کنند و آونگ مسیر دایره ای شکلی را طی می کند . در حالی که در استوا نصف النهار موازی می باشند و آونگ در امتداد یک خط حرکت می کند .
3)بلی ، آونگ فوکو عکس جهت چرخش زمین می چرخد .(زمین خلاف حرکت عقربه های ساعت می چرخد .)
جمع آوری اطلاعات . ص7 (شکل )
از وسط و بالا شروع می کنیم
حالت اول در نیمکرة شمالی انقلاب تابستانی یعنی اول تیرماه می باشد .
حالت دوم اعتدال پائیزی – اول پائیز
حالت سوم در نیمکرة شمالی انقلاب زمستانی اول دی ماه می باشد .
حالت چهارم اعتدال بهاری – اول بهار
علت ایجاد فصول انحراف محور زمین و چرخش زمین بدور خورشید می باشد .
1- اول بهار و اول پائیز
2- انقلاب تابستانی : زمانی که قسمت بیشتری از زمین رو به خورشید قرار می گیرد و طول روز از طول شب بیشتر می باشد .
انقلاب زمستانی : زمانی که قسمت کمتری از زمین رو به خورشید قرار می گیرد و طول روز از طول شب کمتر است .
فکر کنید . صفحه 8
1- به علت انحراف محور زمین که در نیمکرة شمالی تابستان است قطب شمال بیشترین تمایل را به سمت خورشید دارد و قطب جنوب کمترین تمایل را ،بنابراین در نیمکرة جنوبی زمستان خواهد بود .
2- 1)بدلیل کوچک بودن زاویة تابش 2)طولانی بودن روز زیرا سطح بیشتری از زمین رو به خورشید می باشد .
3- زیرا در تابستان زمین بیشترین تمایل یا انحراف را به سمت خورشید دارد .
4- زیرا کشور ما در نیمکرة شمالی و بالای مدار رأس السرطان قرار دارد و خورشید را در جنوب آسمان می بینیم . بنابراین همیشه سایه ها رو به شمال تشکیل می شود و در نیمکرة جنوبی این پدیده عکس خواهد بود .
- زیرا در تیر ماه خورشید بیشتر بصورت عمود می تابد و طول سایه ها کوتاهتر می شود . در حالی که در اول دی ماه چون خورشید مایل می تابد بنا براین سایه ها بلند تر می شود .
فکر کنید صفحه 23
زیرا در افیولیتها میزان سیلیس کم و آهن و منیزیم به دلیل ترکیب بازی و فوق بازی سنگها زیاد می باش دکه میل ترکیبی بسیار زیادی با اکسیژن دارد به همین علت به سرعت هوازده می شوند .
سؤال شکل 7-2 صفحه 22
به علت وجود هسته خارجی (مایع) که امواج S از آن عبور نمی کنند و همچنین شکست امواج P در مرز هسته و گوشته باعث ایجاد منطقه سایه برای امواج لرزه ای می باشد .
سؤال صفحه 23
زیرا این عناصر از عناصر فراوان کیهانی نیستند و همچنین خاصیت مغناطیسی زمین را توجیه نمی کنند .
شکل 8-2 صفحه 25
در نمونه های خشکی ملاحظه می شو دکه به دلیل تأثیر عوامل فرسایش و تغییر و دگرگونی در رسوبات بررسی وارونگی مغناطیسی دشوار می باشد .
شکل 9-2 صفحه 25
1- عرض جغرافیایی 2- ارتفاع ( فاصله ) 3–جرم (چگالی ) بستگی دارد .
سؤال صفحه 27 ، فکر کنید :
شدت نیروی گرانشی منفی در منطقه ای که دارای کانیهایی با چگالی کم می باشد دیده می شود مانند کانیهای هالیت ، ژیپس ، انیدریت .
شدت نیروی گرانشی مثبت در منطقه ای که دارای کانیهای با چگالی زیاد می باشد دیده می شود مانند کانیهای مانیتیت ، باریت ، گالن .
فکر کنید :
سواحل دایماً در حال فرسایش و تخریب بوده و نیز محل انباشت رسوبات آورده از خشکی می باشند بنابراین از خط ساحلی بر هم منطبق نمی شوند .
شکل 6-3 صفحه 36
با توجه به جهت آرایش دانه های مانتیت در سنگها جهت میدان در آنها مشخص می شود .
سؤال صفحه 36
با استفاده از خاصیت مغناطیسی سنگها بر روی زمین ( یا عرضهای جغرافیایی ) می توان فاصله آنها را نسبت به قطب به دست آوریم .
شکل 7-3 صفحه 37
از مقایسه دو شکل می توان نتیجه گرفت اروپا و امریکای شمالی در گذشته به یکدیگر متصل بوده اند .
شکل 8-3 صفحه 38
با توجه به وجود جریانهای کنوکسیونی که در گوشته رخ می دهد و خروج مواد از گوشته بستر اقیانوسها به دو طرف رانده می شوند و در این صورت پوسته جدیدی در محل شکاف تشکیل می شود .
شکل 9-3 صفحه 39
با توجه به شکل نوعی قرینگی وارونه و طبیعی در وضع مغناطیس سنگها که در دو طرف شکاف میان اقیانوس قرار گرفته اند دیده می شود . علت این قرینگی وارونگی مغناطیس است که هر چه از محل شکاف دورتر می شویم سنگها قدیمی تر می شوند .
شکل 12-3 صفحه 42
زیرا با دور شدن د وقاره مواد مذاب موجود در درون زمین خارج شده است و باعث ایجاد گسترش بستر اقیانوسها می شود و آتشفشان به وجود می آید .
شکل 14-3 صفحه 44
الف) پیدایش آتشفشان در قاره ها و دراز گودال در حاشیه قاره ها و اقیانوسها
ب) پیدایش آتشفشان در اقیانوسها و جزایر قوسی
ج) پیدایش کوهها ( پدیده کوهزایی )
شکل 15-3 صفحه 45
استنباط می شو دکه بیشترین زمین لرزه ها در لبه های صفحات تکتونیکی صورت می گیرد .
سؤال صفحه 50
زیرا بعضی از ساختمانها در اثر زلزله ی اصلی در آستانه ی تخریب قرار دارند و با لرزشهای خفیف پس از زلزله ی اصلی به ویرانی کامل می رسند .
تفسیر کنید صفحه 51
با توجه به شکل بیشترین زلزله در سواحل روی می دهد و هر چه به وسط اقیانوس نزدیک می شویم تعداد زمین لرزه کم می شود و کانون زلزله عمیق تر می شود . در ضمن در فاصله 800 الی 900 کیلومتری باز تعداد لرزه ها بیشتر می شود . این محل ها مرزهای ورقه های لیتوسفر هستند .
شکل 3-4 صفحه 52
هر دو دارای بخشی در ارتباط با زمین هستند که هنگام زمین لرزه از ارتعاشات آن تبعیت می کند و هر دو دارای یک قسمت ثابت هستند – در لرزه نگار قائم (عمودی) دستگاه در جهت افقی ثابت است . ارتعاشات عرضی را ثبت می کند و در حالی که در لرزه نگار افقی دستگاه در جهت قائم ثابت است و ارتعاشات طولی را ثبت می کند .
فکر کنید صفحه 55
قسمت اول : در جلسه حضوری پاسخ داده خواهد شد .
قسمت دوم : اگر دو دستگاه داشته باشیم در آنصورت دو مرکز سطحی خواهیم داشت و یک دستگاه بی نهایت مرکز سطحی خواهیم داشت .
تحقیق کنید صفحه 56
مصالح ساختمانی سبک در برابر زلزله مقاومت بیشتری دارند و شکل ساختمانهایی که هندسی تر و منظم تر باشند مقاومت بیشتری از خود نشان می دهند .
- آتش سوزی ، برق گرفتگی ، فرو ریختن شیشه ، شیوع بیماریهای میکروبی و ...
- بلی ، فعالیتهای هسته ای باعث فعال شدن گسل ها می شوند .
سؤال صفحه 64
وجود گازهای حرارتی (ابر سوزان ) ، زیرا مسافت زیادی حمل می شوند .
سؤال صفحه 69
زیرا پیش بینی زمین لرزه مشکل و تقریباً غیر مممکن است ولی آشفشان را می توان پیش بینی کرد .
شکل 1-6 صفحه 72
اختلاف در رنگ ، جنس ، ضخامت ، و اندازه ذرات وجود دارد .
سؤال صفحه 72
خیر – در برخی موارد تفاوت هایی در جنس و بافت لایه های افقی دیده می شود ، به عنوان مثال در لایه های رسوبی از طرف ساحل به سمت مناطق عمیق دریا اندازه ذرات رسوبی کوچکتر می شود .
سؤال صفحه 73
زمانی که تنش فشاری در مدت زمان طولانی و با مقدار کم بر شیشه وارد می شود .
سؤال صفحه 73 ( جدول )
اعماق زمین : خمیری در محل بسیار گرم : خمیری تنش در مدت زمان طولانی : خمیری
سطح زمین : شکستگی تنش ناگهانی : شکستگی سنگ آبدار : خمیری سنگ خشک : شکستگی
تفسیر کنید صفحه 81
از یک گونه دو گونه مجزا به وجود آمده است ، تغییرات تکاملی بعدی هر یک را برای یک نوع شرایط زیستی سازگار کرده است .
تفسیر کنید صفحه 82
سنگ طرف راست : منشاء آلی و در محیط دریایی می باشد . سنگ طرف چپ: آواری ( مخروطه افکنه های دامنه ی کوه ) است
فکر کنید صفحه 83
در شکل الف : آب ساکن بوده است ، زیرا قطر رسوبات در همه نقاط یکنواخت می باشد و سطح لایه بندی صاف نمی باشد .
در شکل ب : آب جریان داشته است ، زیرا سطح لایه بندی صاف می باشد .
شکل 4-7 صفحه 85
هر دو شکل عادی می باشند زیرا با توجه به جهت برجستگی ریپل مارکها و صدف دو کفه ایها می توان گفت هر دو شکل عادی می باشد به جزء چند صدف که وضعیت متفاوتی دارند که ممکن است به دلیل تأثیر امواج برگشته باشند .
شکل 7-7 صفحه 86
ابتدا توده آذرین نفوذی به وجود آمده است سپس توده آذرین به سطح زمین راه یافته و بعد رسوبات بر روی توده آذرین ته نشین شده است .
تفسیر کنید صفحه 87
از چپ به راست : شکل 1 : رسوبگذاری ، شکل 2 : چین خوردگی ، شکل 3 : عمل فرسایش بخشی از چین خوردگی ، شکل 4 : رسوبگذاری مجدد .
فکر کنید صفحه 88
1- تشکیل رسوبات ضخیم در اعماق کم به دلیل فرو نشست تدریجی بستر دریاها ( اصل ایزوستازی ) ممکن می شود ، وجود سنگ آهک و تشکیل روی رسوبات ماسه ای به دلیل پیشروی دریا است .
2- توقف در رسوبگذاری سبب می شود در برخی زمانها رسوبی روی لایه های قدیمی تشکیل نشود .
3- زیرا ناپیوستگی ها وقوع فعالیتهای تکتونیکی و تغییرات آب وهوای زمین در گذشته را نشان می دهند .
تفسیر کنید صفحه 89
(1) شکل سمت چپ :
1- رسوبگذاری 2- پسروی دریا 3- پیشروی دریا 4- ایجاد گسل 5- نفوذ توده آذرین
شکل سمت راست :
1- رسوبگذاری 2- پسروی دریا ( ایجاد یک چین تک شیب ) 3- فرسایش 4- پیشروی دریا 5- نفوذ توده آذرین 6- ایجاد گسل
(2) شکل سمت چپ :
حالت نفوذی دارد زیرا توده آذرین قسمت هایی از سنگهای آهکی را در بر گرفته است . یعنی سنگ آهک از قبل وجود داشته است .
شکل سمت راست :
گدازه مدفون شده است زیرا قطعات فرسایش یافته آن در لای طبقات آهکی باقی مانده است .
شکل 8-7 صفحه 90
به دلیل اینکه بین و و با لایه های مشترک وجود دارد از مقایسه سن نسبی لایه های با و با می توان گفت تطابقی بین لایه های و نیز وجود دارد .
فکر کنید صفحه 91
1- زیرا فسیل جانداران ابتدایی در سنگهای بسیار قدیمی یافت می شود و فسیل جانداران تکامل یافته تر در سنگهای جوان یافت می شود .
2- در همه جا یافت شود . دوره زندگی کوتاه داشته باشد . فراوان باشد . می تواند هم جانداران ساده و هم پیچیده باشد تشخیص آن آسان باشد . می تواند هم دریا زی باشد و هم خشکی زی ولی بیشتر دریازی اهمیت دارند .
3- تشخیص سن لایه 2 آسانتر است . زیرا در آن دو نوع سنگواره راهنما یافت می شود . در ابتدای لایه 2 زندگی فسیل شروع شده و در انتهای این لایه زندگی فسیل به پایان رسیده است . بنابراین فسیلA متعلق به لایه 1 و2 و فسیل B متعلق به لایه 2 و 3 می باشد .
مشاهده کنید صفحه 92
صدف قطور : مربوط به آبهای گرم ، عمق کم و زمان پالئوزوئیک است .
صدف نازک : مربوط به آبهای سرد ، عمق نسبتاً بیشتر و اوایل دوران دوم است .