این مطلب اختصاص دارد به فصل اول از زیست سال دوم دبیرستان
مواد الی: موادی که فقط توسط موجودات زنده ساخته می شوند.و عموما دارای اسکلت کربنی هستند.
مواد آلی بدن موجودات زنده شامل کربو هیدرات ها،لیپید ها،پروتئین ها،و اسیدهای نوکلئیک و یا ترکیبی از این ها و یا ترکیبی از مواد معدنی و آلی است.مانند:لیپوپروتئین،گلیکوپروتئین،گلیکولیپید،فسفولیپید،پپتید و گلیکان،نوکلئوپروتئین،ریبونوکلئوتید،دئوکسی ریبونو کلئوتید و...
1-هیدرات های کربن(کربو هیدراتها):در ساختار این گروه همیشه کربن هیدروژن واکسیژن وجود دارد.
2-لیپیدها:در ساختار این گروه همیشه کربن هیدروژن و اکسیژن وجود دارد.
3-پروتیین ها:در ساختار این گروه همیشه کربن هیدروژن و اکسیژن ونیتروژن وجود دارد.
4-اسید نوکلیک:در ساختار این گروه همیشه کربن هیدروژن اکسیژن نیتروژن وفسفر وجود دارد.
نکته:مواد الی معمولا به صورت درشت ملکول(پلیمر)[ساخته شده از واحدهایی کم بیش یکسان(مونومر)هستند]
نکته:عامل اصلی تفاوت مواد الی در جانداران مختلف تفات در پلی مر های سازنده ی ان است.
نکات مهم:
1-مواد آلی فقط به وسیله جانداران ساخته نمی شوند.
2-همه مواد آلی کربن دارند و بعضی از مواد معدنی هم دارای کربن هستند مثل CO2
3-همه مواد کربن دار ماده آلی نیستند.
4-تقربا همه ی ملکول هایی که در سلول ساخته می شوند کربن دارند.
5-کربن عنصر اصلی ترکیبات آلی است.
6-توانایی اتم کربن در تشکیل پیوند کوالانسی و ایجاد ترکیباتی با شکل های گوناگون باعث شده است تا ترکیبات کربن دار بتوانند بسیار پایدار و گوناگون باشند.
7-موادی که در ساختار خود فقط دارای اتم های کربن و هیدروژن باشند هیدرو کربن نامیده می شوند.
8-هیدرو کربن ها جز مواد آلی هستند.ساده ترین هیدرو کربن متان(CH4) است.
9-متان در روده بزرگ انسان توسط باکتری های تجزیه کننده سلولز تولید می شود.
10-گروهی از آرکی باکتری ها به نام تانوژن،با تولید متان از مواد آلی انرژی کسب می کنند.
موادی که جنس آن ها کربو هیدراتی است
1-ریبوز 2-دئوکسی ریبوز 3-ریبولوز 4- گلوکز 5- گالاکتوز 6-فروکتوز 7-مالتوز 8-لاکتوز 9-ساکارز 10-گلیکوژن 10-نشاسته 11-سلولز 12-کیتین 13-الیاف 14-کپسول باکتری 15-عامل تنظیم کننده(آلولاکتوز)