هدف از مهندسی ژنتیک , تولید ژن یا محصول ژن به مقدار انبوه است. که شامل پنج مرحله است.
1- برش dna
2- تولید dna نو ترکیب
3- کلون کردن ژن
4- غربال کردن
5- استخراج ژن
خوب بچه ها فکر کنم اگه یه مثال بزنم بهتر متوجه بشید....
1- برش dna: در ابتدای کاراز انزیم ecori برای شکستن یک کروموزوم انسانی حاوی ژن انسولین است استفاده می کنیم.
چون تعداد زیادی جایگاه تشخیص در این کروموزوم وجود دارد قطعات بسیار زیادی ایجاد می شود(با دو انتهای چسبنده در هر قطعه ) که یکی از این قطعات حاوی ژن انسولین است سپس همان انزیم محدود کننده (ecori) را بر یک پلازمید که فقط یک جایگاه تشخیص دارد اثر می دهیم. ملکول پلازمید حلقوی به صورت یک ملکول خطی dna در میاد که در دو سر ان نیز انتهای چسبنده وجود دارد.
2- تولید dna نو ترکیب: در صورتی که قطعات حاصل از کروموزوم انسان را با dna خطی حاصل از پلازمید مخلوط کنیم چون از یک نوع انزیم محدود کننده استفاده کردیم انتهای چسبنده قطعات مختلف با یکدیگر مکمل هستند ومیتوانند از طریق پیوند های هیدروژنی بین نوکلیوتید های مکمل به یکدیگر متصل شوند یکی از این قطعات ژن انسولین است که از طریق دو انتهای چسبنده ی خود به طور موقت به دو انتهای چسبنده dna خطی پلازمید متصل می شود.
در مرحله بعد برای این که این اتصال دایمی شود انزیم dna لیگاز به کار می بریم این انزیم تشکیل پیوند فسفو دی استر را بین دو نوکلیوتید هر رشته کاتالیز میکند و باعث اتصال دو قطعه dna به یکدیگر میشود به ژن انسولین موجود در dna ژن خارجی و به پلازمید ان وکتور یا حامل می گوییم. به عنوان مثال انزیم dna لیگاز برای اتصال ژن انسولین به دو سر پلازمید خطی در هر سر دو پیوند و در مجموع چهار پیوند فسفو دی استر ایجاد میکند.
هر چهار پیوند فسفو دی استر بین نوکلیوتیدهای A و G در دو سر ژن انسولین با دو سر پلازمید خطی ایجاد میشود.
خوب بچه ها حالا برای این که مطلب جا بیوفته یه مثال می زنیم.
اثر انزیم محدود کننده ecori بر پلازمید حاوی یک ژن انسولین انسانی چند انتهای چسبنده ایجاد می کند؟
1)2 2)4 3)8 4)1
گزینه 2 پاسخ درست است اگه علت پاسخ رو نفهمیدید با دقت یه بار دیگه مطلب رو بخونید اگه باز هم متوجه نشدید بهم تو نظرات خبرم کنید.
پروین
